Kon de echte Robert Oppenheimer wel goed Nederlands spreken?

Iedere Nederlander die in de afgelopen weken de film Oppenheimer gezien heeft, moet één ding opgevallen zijn: het “Nederlands” van acteur Cillian Murphy tijdens het Leidse gastcollege was niet om over naar huis te schrijven. Wij zochten voor je uit of dit wel echt Nederlands moest voorstellen (velen vonden het namelijk meer lijken op Duits) en of de echte Oppenheimer onze taal eigenlijk wél goed kon spreken.

📺 Meer weten over de film? ➝ Lees hier ons artikel met alle informatie over Oppenheimer (2023).

Kon Oppenheimer goed Nederlands?

Naar het schijnt kon J. Robert Oppenheimer negen talen spreken: Engels, Duits, Frans, Italiaans, Spaans, Latijn, Grieks, Sanskriet en ook Nederlands. Dat laatste etaleerde hij in het Leidse gastcollege dat we in de film hebben kunnen zien. Maar veel kijkers zijn in de war: was dat niet gewoon Duits?

Verschillende TikToks laten zien dat er best wat Nederlandse woorden uit de toespraak van Cillian Murphy als Oppenheimer te halen vallen als je heel goed luistert, maar het klinkt inderdaad meer als een leus van onze oosterburen. In principe zou dit geschiedkundig wel kunnen kloppen. Oppenheimer was namelijk een Amerikaan met Duitse roots; zijn vader was Duits. Hij bezocht Nederland tijdens zijn studententijd, maar leerde pas Nederlands toen hij hier als gepromoveerde onderzoeker ging werken.

In zes weken tijd maakte hij zich de taal meester en toen gaf hij dat college al. De kans dat zijn Duitse accent er flink doorheen sijpelde, is dus misschien juist heel realistisch. Aangezien hij hier maar een korte periode geweest is, zal hij bovendien waarschijnlijk nooit helemaal accentloos Nederlands gesproken hebben. Al was hij destijds hopelijk wel íéts beter verstaanbaar.

Nog benieuwd naar wat hij nou precies zei? Dat moet iets in de volgende trant geweest zijn:

🗣️ “Bij de botsing tussen een alfadeeltje en een atoom, veranderen de verschillende energieën de verbindingssoort, met name in de relatieve translatie.“

Dit is waarom Cillian Murphy’s Nederlands ook zo gek klonk

Los van het feit dat het geschiedkundig gezien misschien dus juist wel klopt dat Oppenheimer Nederlands sprak met een zwaar Duits accent, was de speech van Cillian Murphy ook volslagen onbegrijpelijk omdat regisseur Christopher Nolan lukraak in de scène geknipt heeft. Dit heeft hij laten weten in een interview met RTL Boulevard. Om de scène korter te maken heeft hij er willekeurige woorden uit verwijderd, waardoor het grammaticaal gezien sowieso niet meer correct was.

Hoofdrolspeler Cillian Murphy is dit “foutje” overigens niet aan te rekenen; die heeft zelf wel zijn best gedaan. Hij heeft de Nederlandse cameraman Hoyte van Hoytema gevraagd om de Nederlandse tekst op te nemen op zijn telefoon en die keer op keer vertraagd afgespeeld. Zo heeft hij in drie weken tijd de tekst geleerd. Beetje jammer dat Nolan daarna dus besloot dat het eigenlijk niet zo belangrijk was. Maar het levert wel weer een grappige scène op voor ons Nederlanders.

Meer informatie over de film

Oppenheimer, geschreven en geregisseerd door Christopher Nolan, is een met IMAX-camera’s gedraaide epische thriller die het fascinerende verhaal vertelt van de raadselachtige man die om de wereld te redden het risico moet nemen dat deze wordt verwoest.

Synopsis: Universal Studios