Met de komst van HBO Max zijn voor het allereerst alle live-action Batman films samen op één streamingdienst te zien. De bekende ‘caped crusader’ van DC kent ondertussen al meerdere reeksen aan verfilmingen. Met de komst van The Batman (2022) verschijnt Robert Pattinson als de meest recente vertolking van Bruce Wayne en zijn alter-ego: Batman. Pattinson is hierbij de zesde acteur die in de huid van The Dark Knight kruipt en hij zal vanaf deze maand op HBO Max te zien zijn. Hier vind je de verschillende reeksen, regisseurs en acteurs, maar ook de chronologische volgorde om de films te kijken.
Batman (1989) en Batman Returns (1992) – van Tim Burton
Je kunt het je tegenwoordig bijna niet meer voorstellen, maar een lange tijd werd bij het vallen van het woord Batman meteen gedacht aan de komische televisieserie uit de jaren ’60 over de misdaadbestrijder, gespeeld door Adam West. De gelijknamige film Batman uit 1966 is afkomstig van deze serie en werd door 20th Century Fox geproduceerd. Doordat het een continuatie van de televisieserie is, wordt het niet gezien als een op zichzelf staande film van Batman. In 1989 kwam wel de eerste echte film uit. Dit was het jaar van de eerste titel door de eigenaardige regisseur Tim Burton (Beetlejuice, The Nightmare Before Christmas). Burton was hiermee ook de eerste die de donkere en sinistere ondertoon van Batman en zijn stad Gotham wist neer te zetten. Diezelfde donkere ondertoon heeft een rode draad gevormd door (bijna) alle Batman-films die zouden volgen.
Jack Nicholson schitterde in Batman (1989) als de maniakale schurk The Joker. Danny Elfman leverde de iconische score en de soundtrack werd zelfs door Prince verzorgd. Michael Keaton werd door Burton als Bruce Wayne/Batman gecast, een keuze die toentertijd enorm veel ophef veroorzaakte. Keaton was toen namelijk vooral als komiek bekend, waardoor veel fans geloofden dat hij niet geschikt was om deze rol op zich te nemen. De acteur werd echter na de release van de film door critici en fans geprezen om zijn acteerwerk als Batman en met het enorme succes van de film lag een voorstel voor een vervolgfilm al snel op tafel.
- IMDb: 7,5
- Rotten Tomatoes: 72%
Batman Returns (1992) is de tweede en tevens laatste film onder de regie van Tim Burton met Michael Keaton in de rol van Batman. Naast Keaton schitteren Michelle Pfeiffer als Catwoman/Selina Kyle en Danny Devito als The Penguin. De vervolgfilm was een commercieel succes en wist op een budget van $80 miljoen een wereldwijde inkomst van $266.8 miljoen te genereren. Batman Returns werd wederom door critici geprezen, maar al snel volgde ophef over de film. De film werd namelijk in samenwerking met McDonald’s als een kindvriendelijke superheldenfilm in de markt gezet. Toen de film uitkwam, werd echter duidelijk dat Tim Burton’s vervolg op Batman alles behalve kindvriendelijk was. De film bevat namelijk duistere en agressieve beelden, waaronder een bizarre scene waarin een begrafenis wordt geleid door 42 echte pinguïns. Boze brieven van ouders en christelijke organisaties richting McDonald’s en Warner Bros. volgden snel na de release. Volgens berichten probeerde de fastfoodketen snel hierna een punt achter de samenwerking met Warner Bros. te zetten. Ook de studio van de films nam hierbij afstand van Tim Burton door een derde Batman-film met de regisseur niet aan te gaan.
- IMDb: 7,1
- Rotten Tomatoes: 80%
Batman Forever (1995) en Batman & Robin (1997) – van Joel Schumacher
Na de ophef van Batman Returns werd besloten om de franchise weer richting een kindvriendelijker model te sturen. Voor Batman Forever (1995) nam Joel Schumacher het stokje van Burton over als regisseur, al kreeg Burton nog wel een producerende functie. Ook Michael Keaton hing zijn superheldencape aan de wilgen en de rol van Batman werd voortaan door Val Kilmer vervuld. Na het vorige marketingfiasco werd Batman Returns zeer onder druk gezet om het donkere toon van de vorige twee films te verlichten en werden de zwarte schaduwen bekend van Tim Burton’s Gotham vervangen door felle neonlichten en acrobatische stunts. In de film schitteren naast Kilmer, Jim Carrey als The Riddler, Tommy Lee Jones als Two-Face en Nicole Kidman als Dr. Chase Meridian, Batman’s liefdesinteresse. Batman Forever kwam in 1995 uit en werd commercieel direct de meest succesvolle titel in de reeks. Deze film haalde wereldwijd maar liefst $336 miljoen dollar binnen en werd de op vier na best verkochte film van het jaar. De nieuwe regisseur Joel Schumacher werd om zijn prestaties door de studio geprezen en werd aangemoedigd een volgende, nog kindervriendelijkere, Batman-film te regisseren.
- IMDb: 5,4
- Rotten Tomatoes: 40%
Batman & Robin werd in 1997 uitgebracht met George Clooney als Batman, Uma Thurman als Poison Ivy en Arnold Schwarzenegger als Mr. Freeze. De film werd met de release door critici en fans unaniem gehaat. Wie recensies van deze film leest, of in de reacties onder video’s op YouTube gaat kijken, zal veel humoristische kritiek op regisseur Joel Schumacher voorbij zien komen. Vooral het toevoegen van latex tepels op de Batsuits ging een stap te ver. Dit werd officieel de laatste film van de Batman-reeks die werd gemaakt door Tim Burton. Superheldenfilms bleven hierna nog een lange tijd taboe, op een enkele X-Men na. Het gehele superheldengenre werd eigenlijk een tijd (misschien door Schwarzenegger als Mr. Freeze?) bevroren. Tot aan de redding van Christopher Nolan die met zijn trilogie nieuw leven door het gehele genre blies, waarop talloze superheldenfilms (looking at you, Marvel) volgden en bijna de norm van de blockbuster werden.
- IMDb: 3,7
- Rotten Tomatoes: 12%
Batman Begins (2005), The Dark Knight (2008) en The Dark Knight Rises (2012) – van Christopher Nolan
Batman Begins heeft voor het eerst Christian Bale als Batman, met naast hem Michael Cane als Alfred, Garey Oldman als James Gordon, Cillian Murphy als The Scarerow, Morgan Freeman als Lucius Fox en Liam Neeson als Henri Ducard. Wanneer Christopher Nolan in 2005 zijn eerste film in de reeks uitbracht, lag de focus vooral op de origine van Batman en het verhaal van hoe hij zijn transformatie meemaakte. De toon van de film ging weer richting een meer duistere en volwassene kant. Batman Begins volgt Bruce Wayne deels op zijn reis door Azië, waarin hij getraind werd tot een lid van de League of Shadows door Raz Al Guhl. Nolan’s inspriatie voor de film kwam voort uit de Batman stripboeken The Man Who Falls, Batman: Year One en Batman: The Long Halloween. In tegenstelling tot vergelijkbare actiefilms koos Nolan er ook voor om vooral gebruik te maken van traditionele stunts, in plaats van gebruik van CGI te maken. Ook hiervoor werd de film geprezen. Batman Begins werd zelfs voor een Academy Award genomineerd in de categorie Best Cinematography.
- IMDb: 8,3
- Rotten Tomatoes: 84%
The Dark Knight uit 2008 is de tweede film in de Batman-reeks van Christopher Nolan en wordt door velen gezien als één van de beste (actie)films aller tijden. In een pol van Rolling Stone werd de film zelfs uitgeroepen tot beste superheldenfilm aller tijden. Nolan’s inspiratie voor zijn vervolg kwam voort uit de stripboeken The Killing Joke en The Long Halloween, waarin zowel Two Face als The Joker voorkomen. Heath Ledger werd gecast als The Joker, wat destijds tot veel ophef leidde. Ledger werd namelijk door veel fans niet goed genoeg gevonden voor de rol en zij waren bang dat hij de hele film zou verpesten. Niets bleek minder waar. Ledger’s optreden als Joker leverde hem zelfs een postuum Academy Award op en hij werd door fans en critici alom geprezen. De film werd zelfs in 2020 geselecteerd om in de United States National Film Registry van de Library of Congress opgenomen te worden voor haar ‘culturele, historische en esthetische significantie’.
- IMDb: 9,1
- Rotten Tomatoes: 94%
The Dark Knight Rises werd in 2012 de derde en laatste film in de Dark Knight Trilogy van Christopher Nolan met Christian Bale als Batman. In de film schitteren onder andere Tom Hardy als Bane, Anna Hathaway als Catwoman/Selina Kyle en Joseph Gordon-Levitt als John Blake. Voor de film haalde Nolan inspiratie uit de stripboeken Knightfall, de uit 1986 stammende serie The Dark Knight Returns en de uit 1999 afkomstige No Man’s Land. In deze concluderende film moet Bruce Wayne weer als Batman terugkeren wanneer Gotham en haar inwoners door sinistere krachten geterroriseerd worden. The Dark Knight Rises werd door zowel critici als fans opnieuw geprezen en omarmd. Na het succes van de film probeerde Warner Bros. de reeks van Nolan voort te zetten, iets waar hij standvastig niet achter stond. Het stokje van de Batman-reeks werd wederom doorgegeven, ditmaal aan Zack Snyder die de derde versie van de Batman-franchise zou inluiden.
- IMDb: 8,4
- Rotten Tomatoes: 87%
Batman v Superman: Dawn of Justice (2016), Justice League (2017) en Zack Snyder’s Justice League (2021 director’s cut) – van Zack Snyder
Batman v Superman: Dawn of Justice uit 2016 is de eerste Batman-film van Zack Snyder en het vervolg op de Superman-film Man of Steel (2013). Ben Affleck vertolkt in deze reeks de rol van Bruce Wayne/Batman. Verder schitteren in de film onder andere Henry Cavill, Amy Adams, Jesse Eisenberg, Diane Lane, Laurence Fishburne, Jeremy Irons, Holly Hunter en Gal Gadot. Belangrijk om op te merken is dat deze filmreeks van Zack Snyder als een cinematische reboot dient van de eerder Batman-films. Dit betekent dan ook dat het verhaal niets te maken heeft met de vorige titels en er ook compleet los van staat. De film deed het goed bij de box office maar slaagde er niet in om critici te overtuigen. Dawn of Justice ontving over het algemeen ongunstige recensies vanwege de toon, het verhaal, het tempo en de karakterisering.
- IMDb: 6,5
- Rotten Tomatoes: 29%
Justice League, de vervolgfilm die verscheen in 2017, diende ook als de eerste echte poging van DC om op een Marvel Studios-achtige wijze meerdere personages van op zichzelf staande films in één blockbuster actiespektakel samen te brengen. In de film schitteren onder andere Ben Affleck, Henry Cavill, Amy Adams, Gal Gadot, Ezra Miller, Jason Momoa, Ray Fisher, Jeremy Irons, Diane Lane, Connie Nielsen, J. K. Simmons en Ciarán Hinds. Justice League werd geproduceerd met een geschat budget van maar liefst 300 miljoen dollar en is daarmee één van de duurste films aller tijden. De film ging in november 2017 in première en haalde wereldwijd $657 miljoen binnen. Dit was helaas niet genoeg om het ‘break even point’ van $750 miljoen (inclusief marketing en overige kosten) te bereiken en veroorzaakte een verlies van maar liefst $60 miljoen voor Warner Bros. De film was bij critici ook geen denderend succes en ontving gemengde recensies. Waar de actiescènes en cast werden geprezen, kregen het plot, het tempo en de door de computer gegenereerde beelden strenge kritieken.
- IMDb: 6,1
- Rotten Tomatoes: 39%
Zack Snyder’s Justice League is de speciaal door de regisseur gemaakte versie van de hiervoor genoemde film. Snyder verliet namelijk de productie van de film in 2016 wanneer zijn dochter kwam te overlijden. Regisseur Jos Wheden werd ingehuurd om de film vervolgens af te maken. In de ‘Snyder cut’ zien we de film zoals Zack Snyder het oorspronkelijk bedoeld had. De film heeft een speelduur van maar liefst 4 uur en 2 minuten, maar werd door critici véél hoger beoordeeld dan de originele versie. Deze titel kwam op 17 maart 2021 uit op HBO Max en werd de #4 meest gestreamde film van het jaar.
- IMDb: 8,1
- Rotten Tomatoes: 71%
The Batman (2022) – van Matt Reeves
The Batman uit 2022 van regisseur Matt Reeves is de allernieuwste film over miljonair Bruce Wayne als The Dark Knight, met Robert Pattinson in de hoofdrol. Aanvankelijk bedoeld als een film met Ben Affleck werd er echter voor gekozen om van deze versie een op zichzelf staande film te maken. The Batman dient hiermee als reboot en plaatst zichzelf opnieuw buiten alle andere Batman-reeksen. Naast Pattinson als Batman schitteren onder andere Zoë Kravitz, Paul Dano, Jeffrey Wright, John Turturro, Peter Sarsgaard, Andy Serkis, en Colin Farrell in de cast. We volgen in het verhaal Batman die al twee jaar misdaad bestrijdt in Gotham City. Hij brengt corruptie aan het licht terwijl hij de Riddler, een seriemoordenaar die zich richt op de elite van Gotham, achtervolgt. The Batman heeft meer dan $676 miljoen binnengesleept tegen een budget van $185-200 miljoen, wat het de meest winstgevende film van 2022 tot nu toe heeft gemaakt. De film kreeg lovende reacties voor het acteerwerk, de cinematografie, Reeves’ unieke richting, de actiescènes en het verhaal. Wel gaven sommigen kritiek op de speeltijd van maar liefst 3 uur. Het is de bedoeling om hiermee een gedeeld Batman-universum te lanceren, met twee sequels op de planning en twee spin-off series die in ontwikkeling zijn voor HBO Max. The Batman is vanaf 18 april te zien op HBO Max.
- IMDb: 8,3
- Rotten Tomatoes: 85%